از ابتدای ظهور ابرقدرت فن آوری، گوگل، شاهد افول ستارگان بازی موتور جستجوهای پیشگام بوده ایم و به جرات میتوان گفت که نه تنها بازیگر اصلی و تقریباً بی رقیب در این عرصه، کمپانی گوگل بوده است، بلکه در زمینه توسعه سرویسهای دیگری از دنیای فن آوری اطلاعات نظیر map، Browser، Adwords، Analytics، Gmail، Youtube، Keep و در مجموع 140 سرویس، بی رقیب بوده است.
کمپانی روسی Yandex که به عنوان یک شرکت در زمینه سرویسهای اینترنتی فعالیت میکند و حدود 60 درصد از بازار جستجو در روسیه را در اختیار دارد به تازگی و با سرعت بسیار چشمگیری، پا در جاپاهای گوگل گذاشته و مجموعه ای از سرویسهای مشابه گوگل را در سطحی قابل قبول ایجاد نموده است.
تاریخچه Yandex: ریشه اصلی یاندکس برمیگردد به سال 1990 میلادی که در آن زمان «آرکادی ولوژ» و «آرکادی بوکوفسکی» یک شرکت به نام آرکادیا افتتاح کردند و برای دسته بندی کالاها و ثبت اختراع در محیط MS-DOS یک نرم افزار نوشتند. در این نرم افزار، از یک متد خاص برای جستجو روی کلمات استفاده شد بود که به آن Morphology یا شکل شناسی میگویند.در سال 1993 پس از یک سلسه تغییر و تحول در ساختار شرکت، کلمه Yandex برای تکنولوژی خاص روسها به وجود آمد که اول کلمات Yet Another iNDEXer بود. موتور جستجوی یاندکس در سال 1997 رسما رونمایی و عرضه شد. این کمپانی در طی سالیان متمادی تا به امروز، در عرصه های مختلف رشدهای چشمگیر داشته و فقط در سال 2011، در اولین فروش سهامش در بورس NASDAQ نیویورک، 1.3 میلیار دلار فروش سهام داشته است که پس از فروش سهام گوگل یک شگفتی محض است.
تعداد سرویسهای یاندکس حدودا 22 عدد که که سرویسهای معروف آن شامل موارد زیرند:
1- Browser: مرورگر یاندکس است و سرعت بسیار خوبی دارد. امنیت آن در بنچ مارکها بسیار قابل قبول است و نمایش اجزای HTML به صورت مدیریت شده و با سرعت بسیار خوبی انجام شود. تمامی امکانات آن تا حدود زیادی، شبیه به کروم، مرورگر معروف گوگل است. این نرم افزار، نسخۀ موبایل نیز دارد.
2- Translate: مترجم یاندکس که در ابتدای راه است و در ترجمه زبانهای غیر لاتین نظیر فارسی، راه طولانی در پیش خواهد داشت. این نرم افزار دارای نسخۀ موبایل جداگانه نیز میباشد.
3- AppMetrica: یک نرم افزار برای مانیتورینگ App هایی است که توسط برنامه نویسان تولید شده است.
4- Yandex.Disk: فضای ذخیره سازی ابری برای نگاهداری داده های کاربران یاندکس است. در حال حاضر برای هر کاربر 10GB فضای ابری (Cloud Storage) به صورت رایگان در نظر گرفته شده است. امکانات جالبی نظیر تعریف آلبوم عکس و به اشتراک گذاری آن برای دوستان یا خانواده با امنیت مناسب را داراست. این سرویس، به غیر از ذخیره سازی اطلاعات، امکان Collaboration و ذخیره سازی اطلاعات با فرمت MS Word، MS Excel و MS Powerpoint را داراست. (که البته از سرویس Office 360 مایکروسافت استفاده میکند.) این نرم افزار، داراری نسخۀ موبایل نیز میباشد.
5- Maps: نقشه یاندکس است که مشابه گوگل مپ است و قاعدتاً برای رسیدن به کمال و تکمیل داده ها، راهی طولانی در پیش دارد.
6- Mail: نرم افزار ایمیل یاندکس که به صورت رایگان تحت دامین yandex.com به کاربران ایمیل ارائه میکند. فضای ذخیره سازی 10 گیگابایت رایگان و امکان اتصال ایمیلهای دیگر به این Inbox وجود دارد.
7- Video: محیطی نظیر Youtube برای ذخیره سازی و به اشتراک گذاری ویدیو ها به صورت کاربر محور
8- Images: جستجو روی تصاویر از طریق کلمات کلیدی، با امکان ذخیره کردن نتایج جستجو روی Yandex.Disk
گرچه با بررسی اجمالی سرویسها، متوجه نوپا بودن یا ضعف نسبی داده ها در سیستمهای داده محور یاندکس میشویم. اما چیزی که از روند کار مشخص است، این است که دنیای پردازش و ارائه اطلاعات به کاربران، با ظهور این قدرت جدید، دیگر تک قطبی نخواهد بود.
